На 19 јуни 2021 година, министерот за внатрешни работи, г. Жералд Дарманин среде ноќ организира 400 полицајци да влетаат на бесплатната забава организирана во Редон, во Бретања, во чест на Steve Maia Canico, кој падна во Лоара за време на полициска интервенција на музичкиот фестивал во Нант во 2019 година. Како што паѓале гранати и пендреци, пожарникарите не биле во можност да интервенираат за да им помогнат на повредените, вклучително и еден млад човек со откината рака. Утрото, звучната опрема вредна повеќе од 100 000 евра беше уништена со секира, надвор од каква било законска процедура.
Ако ова исклучително насилство изгледаше мотивирано од покажување цврстина во пресрет на регионалните избори, притисокот што тежи врз free party сцената е константен повеќе од дваесет години. Free party (да не се меша со платениот рејв) е бесплатна и отворена забава, каде што се пушта електронска музика, организирана на село или на индустриска зона од колектив на волонтери, sound system. Оваа бесплатна забава се појави во Франција пред околу триесеттина години, но јавните власти ја отфрлаат, што доведува до нејзино скришно одржување. Така, тоа е цела една аматерска културна практика која е маргинализирана – за разлика од она што се случи во Германија, на пример. Сепак, денес, според Националната координација за звуци (CNS) – организација која собира скоро една петтина од француската сцена – има околу 1 000 колективи кои организираат околу 4 000 настани годишно, честопати во добра форма, среде културни места.
Репресијата отсекогаш ја придружувала историјата на техно музиката. Прво, поради употребата на дрога која е составен дел[1], но и затоа што овие фестивали отпорни на државна контрола се фантазирани како острови на симболичен отпор кон општеството под постојан надзор. Од 1993 година, поттикнати од алармантна кампања за печатот, јавните власти се зацврстија и првиот голем француски рејв, Оз, беше откажан. Како реакција, сите организатори во Франција се поканети во близина на Бове на првиот „teknival“, еден вид бесплатен фестивал отворен за сите sound systems. Во 1995 година, интерминистерски циркулар ги квалификуваше рејвите (во смисла на техно забава) како ризични вечери и ѝ нареди на полицијата да стори сé за да ги спречи да се одржат. Од 1998 година, станува невозможно да се изнајми сала. Слободните забави ја искористуваат својата дискретност за да експлодираат и, викендот на 1 мај 2001 година, „teknival de Marigny“ пречекува 30 000 луѓе. На 27 јули, претседателот Жак Ширак потврди дека „рејв забавите сами по себе не се навистина проблем. Она што е проблематично се оние што сега се нарекуваат слободни забави“. Неколку месеци подоцна, социјалистичкото мнозинство гласаше за амандманот на пратеникот Тиери Маријани (Union pour un Mouvement populaire [UMP], сега Национално собрание [RN]) за законот за дневна безбедност усвоен по нападите на 11 септември. Властите сега можат да ги искористат звучните системи за јавно обраќање на непрофитните демонстрации на повеќе од 250 учесници, кои не беа одобрени. Бидејќи префектурите речиси никогаш не ги издаваат – три годишно во просек за цела Франција – ова изнесува де факто забрана.
Во 2003 година, судирите помеѓу полицајците и „чврчорите“ го натераа г. Никола Саркози, тогашен министер за внатрешни работи да дебатира. Тој на 26 септември пред своите префекти изјави : „Техно музиката е неизбежна реалност, сакале ние или не. Има преку 300 000 бесплатни ентузијасти за забави, од кои многумина би можеле да бидат наши деца. Не слепо и систематски забранувајќи дека ќе најдеме интелигентно решение. Ние само ќе ги радикализираме овие движења уште повеќе, отколку да ги поттикнеме да одат под земја и да го отфрлат законот. (…) Со надгледување на рејвите, ние исто така ја следиме целта за јавен ред и јавна безбедност за секого. (…) Она што го правиме на национално ниво, вие треба да го направите на локално ниво. Сите имаме интерес за тоа. Рејв забавите мора да станат вообичаени[2].“ Колективите се согласуваат да се ко-организираат заедно со министерот и префектот на територијата која ги затекнува „teknivals“, чија посетеност понекогаш се искачува на речиси 100 000 учесници, но префектурите продолжуваат да ги одбиваат локални фестивали. „Не ни беше потребен Саркози за да ги организираме техничарите“, објаснува г. Бен Лагрен, еден од портпаролите на CNS. Тоа значеше помала автономија, помалку слобода, помалку поезија … Се договоривме во замена за стандардизација на free parties до крајот на годината.“[3] Тие не добиваат повеќе префектурни овластувања, но прагот за декларација поминува во 2006 година на 500 учесници, што го штити поголемиот дел од фестивалите. Статус кво состојбата не се смета за задоволителна : петнаесет години „чврчорите“ редовно организираа „демонстрации“ за да бараат укинување на амандманот на Маријани и враќање на режимот на обичното право. Што не значи, во вообичаено време, префектурно овластување само од 1 500 учесници.
Меѓутоа, од 2004 година Министерството за национално образование и млади се обидува да ја придружува оваа сцена. Г. Ерик Бержо, национален референт за празнични собири организирани од страна на млади луѓе, дистрибуира водичи за медијација за префекти, здравствени работници и организатори. Во раните 2010-ти, Националната школа за администрација (ENA) започна курс за обука за организација на „teknivals“, датотека што ги опфаќа сообраќајните, здравствените, полициските и соседските прашања. Помеѓу 2008 и 2012 година, префектурите Бретања и Лоарски крај со г. Самуел Рејмонд, од асоцијацијата „Technotonomy“, воспоставија систем на соработка што резултираше со мрежа на „мултизвуци“. „Успеавме да организираме голема забава од дваесетина колективи на секои две недели помеѓу мај и октомври“, се сеќава г. Рејмонд. Имавме поддршка од регионалниот совет да имаме суви тоалети, осветлување, токи-токи, жолти елеци…Префектурата многу инвестираше, имаше силна поддршка од Министерството за внатрешни работи за изнајмување опрема, компензација на земјоделците во случај на потреба и организирање локални состаноци. Полицајците се навикнаа да разговараат со истите соговорници, врските стануваа посилни. Некои не обвинија дека сме распродадени, но 95% од колективите на запад учествуваа во овие мултизвуци. Со избирањето на Франсоа Оланд во 2012 година, се надевавме дека ќе го генерализираме овој пример.“ Но, новата моќност губи интерес за ова прашање и уредот постепено се демонтира. Од 2015 година, „teknivals“ повторно станаа незаконски, на задоволство на голем дел од сцената што сакаше да се организира, а слободните забави продолжија да се потиснуваат.
Г. Анри Кабанел, социјалистички сенатор од Еро, исто така, се обиде да ги промени работите. Во 2015 година, на барање на избрани функционери во неговата изборна единица, тој ја откажа бесплатната забава. „Таа едноставно се пресели на друго место и засегнатата општина доживеа непријатност, додека првично беа наведени спецификации“, се жали тој. Потоа организира состанок помеѓу колективите и избраните службеници. „Договорот беше основа против бучава и управување со отпад. Бевме сигурни дека ситуацијата е победа за двете страни. Покрај тоа, постојат и економски падови. Учесниците купуваат храна во продавниците на селата. Но, не беше лесно да се најдат градоначалници кои сакаат да отстапат земја, бидејќи се загрижени за проблемите со дрога и алкохол. Ова е лицемерно, има толку многу на нашите традиционални фестивали како што е „feria de Béziers“.“ Сенаторот наоѓа локации, но сфаќа дека префектурите никогаш не издаваат дозволи. „Рацете ми паднаа, овие млади луѓе не се во можност да организираат легални протести. Еден полицаец дури ми рече „претпочитаме мртво лице на непријавени демонстрации отколку повредено лице на овластени демонстрации“ …“ Тој истрајно, спроведе студија помеѓу 150 градоначалници, односно се обиде да направи заеднички напори на национално ниво. „Но, Министерството за внатрешни работи сврте сè во 2017 година. Локалните избрани службеници се оние кои ги трпат последиците.“ Кога го прашаа, од плоштадот Бове преку електронска пошта ни одговорија дека „празничните собири организирани во согласност со прописите, ќе бидат придружени како и секој правен настан.“
Во реалноста, постои недоразбирање околу законот, како што истакнува адвокатката Маријана Ростан, специјализирана за одбрана на колективите : „Избраните службеници и полицајци имаат погрешно мислење дека слободните забави се нужно незаконски. Меѓутоа, овие забави мора да се пријават во префектурата само кога ќе поздрават повеќе од 500 луѓе или кога избраното место е опасно. Доколку овие критериуми не се исполнети, настанот не мора да се декларира. Исто така, дозволено е да се преноќи на туѓа земја за да се организира забава ако не е затворена, само е забрането да се направи негов дом. Ова не ја спречува полицијата да ги прекине овие фестивали и да заплени опрема.“ Општо земено, постапките против организаторите, за прекршок на здрава агресија или напуштање на отпадот, не важат. „Главниот прекршок е всушност едноставен билет за организирање без претходно известување. Ние процесираме 30 до 40 напади годишно преку фондот за правна поддршка на CNS, кој се финансира преку систем за донации. Тие резултираат со враќање на опремата во 90% од случаите, придружена со парични казни од мали суми. Кога празниците ќе соберат помалку од 500 луѓе на поле, постапката систематски резултира со ослободување.“
[Според г. Бержо, ако властите продолжуваат да ги обесхрабруваат овие собири, тоа е поради нивната медиумска слика. „Денес младите луѓе одат на бесплатни забави исто колку и на фестивали, но сепак печатот систематски ги демонизира.] Во „teknivals“, ТВ екипите претпочитаат да се фокусираат на уморни луѓе од крајот на забавата, а не на диџеи и организатори.“ Стандардизацијата на сцената ќе им овозможи на властите подобро да ги надгледуваат настаните и да понудат посоодветни простори. По насилството на Редон, штотуку продолжи дијалогот помеѓу државата и колективите. До денес без вистински резултати.
Преведено од: Павлина Димовска
Фусноти:
[1] Француската опсерваторија за дрога и зависност од дрога регистрираше во Франција во 2010 година во просек од 20 до 30 фатални труења годишно од MDMA, активната молекула на екстази, дрога која традиционално се поврзува со техно забави.
[2] Изјава на г. Никола Саркози, министер за внатрешни работи, внатрешна безбедност и локални слободи, на состанокот на префектите во Париз на 26 септември 2003 година, достапна на www.vie-publique.fr
[3] Сите пријавени коментари доаѓаат од интервјуа со авторот.