Антирасизам и антикапитализам

Да започнеме од (добро основаната) претпоставка: „Антирасистичките и антикапиталистичките борби се поврзани“,  по што следува прашањето : да, но, како? Тоа не е едноставно, односно е прилично сложен спој.

Структурната хиерархија на односите за доминација¹ не одредува никаква својствена хиерархија за борбите што соодветствуваат на овие односи. Ниту една борба не може да ги потчини другите борби.  Тоа би претставувало двојна глупост : пред сè, затоа што не можеме да изградиме (контра) хегемоничен блок без да разговараме, без да разгледаме, но и без да се приближиме кон некој одлучувачки момент каде има различни компоненти во целосната слика за борбите. Сепак кон ова не се потврдуваат легитимните мотиви на секој, како и спротивната ситуација каде едните не се откажуваат од потчинувањето на другите или едноставно умеат да се борат. Потоа следува стратешкиот дел каде различните односи на доминација се толку испреплетени што борбите не се разликуваат во одредена ситуација : одете прашајте ги, на пример, собарките од црна раса кои штрајкуваат во хотелите Ибис со цел решавање на нивните „причини“ или нивно организирање во хиерархијата. Ова се комплекси или агломерати на доминации што се појавуваат во пракса, така што да се борите против една борба значи да се борите и против сите други. Од тука следуваат четири можни заклучоци.

1. Нема да има контра-хегемоничен блок без да се признае еднаквоста на борбите. Квалитативната еднаквост, сепак не исклучува да се направат квантитативни разлики. Еднакви по важност, борбите се разликуваат по периметар. Овие параметри секако имаат и области на закрепнување, меѓутоа тоа е делумно. Во овие закрепнувања, суперпозицијата на доминациите е структурирана на одреден начин. Да се ​​одговори на прашањето „како се поврзани борбите“ значи да се размисли следното : делумни закрепнувања, на кој начин тие се вклопуваат и што имаат надвор од нив.
2. Дека закрепнувањата се само делумни со внатрешност и надворешност се поврзува со препознавањето на сите овие борби преку нивната релативна автономност каде се разгледуваат двата поими: „автономија“ и „релативност“. Препознавањето на автононијата на антирасистичките или феминистичките борби, не значи дека со самиот факт на застарен капитализам ова угнетување ќе биде потиснато. За жал, може совршено да се замисли пост-капиталистичкото општество кое зачувува расистички, хомофобични, сексистички црти, па дури и создава забранети хиерархии. Угнетувањата што се наоѓаат во овие борби важат сами за себе, без да можат да бидат целосно намалени, како нови производи, до угнетување на матрицата, што би била во овој случај онаа на капитализмот.
3. Релативни автономии. Сега веќе знаеме и зошто, капиталистичката доминација сепак зазема супериорно место во структурната хиерарија на доминации. Од сите односи на доминација низ кои преминува современото општество, капиталистичката релација е онаа што е во состојба да се задржи кога сите други ќе бидат нападнати, односно намалени. Може да соработува при овие конфликти преку режимот на измама, маргиналното прилагодување или прилагодување во дадената ситуација. Всушност најчесто, тоа е во таква форма каде лицемерието се граничи со бесмисленоста. Така и г-ѓа Хилари Клинтон за време на нејзината кампања во 2016 година не се двоумеше да се каже : „Ако утре ги скршиме големите банки, дали со тоа ќе се стави крај на расизмот? Дали со тоа би завршил сексизмот? Дали ова ќе стави крај на дискриминацијата на ЛГБТ заедницата? Дали тоа би ги натерало луѓето да бидат гостопримливи кон мигрантите преку ноќ?“² Но, истото го имаме и дома и со децении ќе имаме време да ги видиме органите на општествено пренасочување на работата (Libération, L’Obs, итн.) . Г-ѓа Клинтон не изгуби случајно во 2016 година. Таа изгуби затоа што овие стратегии за пренасочување и замена ги достигнаа своите лимити. Дури и борбите кон кои беа (лицемерно) насочени овие стратегии, се гледа дека немаат што повеќе да добијат од тоа, а можеби дури можат и многу да изгубат.

Но, ние нема повеќе да го правиме државниот удар „на банките“ на „феминизам за 99%“³, за кои цврсто го поврзуваат своето дејствување со антикапиталистичката перспектива и тоа без да се откажат од било која нејзина специфичност. Баш таква е синтезата на релативната автономија.

Покрај тоа, самиот капитализам е тој што наметнува, бидејќи, играјќи со синергијата на доминацијата се предизвикува синергијата на борбите. Во секој случај, нивната де факто артикулација е (повторно) како ситуацијата на собарките од црната раса на хотелите Ибис. Капитализмот се служи со други односи на доминација за да ги потцени своите. Тоа е исто така случај со интензивирањето на нивно угнетување преку платите, каде жената доживува поинтензивно сексистичко како и расистичко угнетување⁴. Капиталистичкиот однос, всушност, организира и практикува затоа што е ставен во супериорна позиција во структурната хиерархија, позиција од која ги мобилизира во негова корист сите други доминации … конвергенција на доминациите. Кон ова требаше да следи посакуваната конвергенција на борбите. Меѓутоа капитализмот мораше прво несомнено да излезе од областа во која толку долго се наоѓа. И потоа, несомнено од истото движење каде различните борби за потеклото логично (и легитимно) егоцентрично, влегуваат во режимот на релативна автономија, што меѓудругото значи да се извлечат од состојбата на апсолутна поделба каде многу лични интереси (г-ѓа Клинтон, Либе) се обидоа да се одржат.

4. Беше исто така потребно за борбите кои излегуваат од нивниот режим на раздвојување, да мораат да излезат и од одреден режим на невнимание – преку други борби. Невнимание, т.е колатерална штета, ограничувајќи ја секоја од своите причини во ексклузивност и незнаење на било што друго, освен самата причина. Секој еден треба прво да се грижи за својата „активност“ што е сосема нормално; не да се доведе до степен да му наштети на „активноста“ на другите. Интелектуалец каков што е Пол Б. Пресијадо ги застапува ЛГБТК борбите преку една илустрација што ја направи Гус Ван Сант за луксузниот гигант Гучи, корисник каков што им доликува, а згора на тоа и затајувач на данок : борбите за плати за него не претставуваат благодарност. Мора да се признае дека, во ваков „чист“ случај, сè изгледа дека се соединува кон полошо, полошо дури и од карикатурата „Клинтон“, односно им се даде доверба на популарните класи. Кај нив катастрофалната идеја е дека одредени борби (тука станува збор за ЛГБТК) се однесуваат само на „друг свет“, свет кој е различен од нивниот, каде што за интерес се прогласуваат само другите проблеми. Во иста насока, еден филозоф каков што е Емануеле Кокија смета дека може да ја занесе својата страст кон Земјата и дрвјата соработувајќи при изложбата на Фондацијата Картие: „Ние, дрвјата“⁵. Каталогот е видливо прекрасен, а архитектурата на зградата заслужува да биде пофалена: таа е веќе помирена со природата (ни кажува „научниот советник“), целата институција на крајот е достојна за пофалба⁶ – нејзините „номадски вечери“ (во кои тој интервенира) се несомнено последна мода. Нема да кажеме дека луксузниот накит нема некои доблести ако ни дозволи да влеземе во политичката заедница на тема која редовно се појавува.

Очигледно, ако не за луѓето, барем за платите причината за дрвјата е далеку од таа тема. Бог знае дали тие немаат ништо на дното, што може да им се спротивстави, но токму напротив. А сепак, постојат начини на следење на горенаведениот, што имаат толку малку врска со второ споменатото што успеваат да ги направат антагонистички. Eлизе, анонимен автор на статија за списанието Trou noir, решително го поставува прашањето: во нашите борби, „за кој свет се врзуваме?“ За Пресијадо, кој е во потрага по нови сојузи што би ги обединиле борбите од секаков вид, против „хетеро-патријархалната, капиталистичката, колонијалната и екстрактивистичката политика“, сеедно е дали ќе се заврши во архи-капиталистичка институција⁷. Или, многу е важно да се претпостават силните страни ако „стратешкиот“ гест е тој на субверзија, на дејствување „одвнатре“, на антикапиталистички естетски говор којшто е одржуван уште од капитализмот. Но, ова е спротивно на често повторуваното искуство на фагоцитната моќ на капитализмот, на неговиот капацитет да асимилира сè, да откаже сè, да сними сè што е во негова корист, вклучително и (пред сè) „субверзиите“. Во своја одбрана, Пресијадо посочува дека „тој никогаш немал толку слобода како што имал кога работел со Гучи⁸“ – како да го кажам тоа, можеби баш тоа е проблемот. Прашањето во секој случај не е толку за „чистота“, колку што е за стратешката ефективност (исто, згора на тоа, она што постојано се поставуваше кога се размислуваше да се оди во масовност кај медиумите). Можеби и делумно го опфаќа прашањето за искушенијата на културниот гламур и на капиталистичките институции кои ја разбрале предноста за великодушно негување.

Да, да се прашувате со кого ќе се поврзете за да ја водите вашата борба не е луксуз, особено кога некои од овие врски се толку многу штетни за борбите од страна. Од своја страна, филозофот на дрвјата има само глава во крошна и многу малку (воопшто) во вработувањето, што само по себе не е проблем – затоа што борбите и интелектуалните страсти се еднакви по достоинство. Но, тоа се случува така кога неговата страст кон дрвјата, уште повеќе кон она што го смета за „критично“, тргнува по патишта што дополнително ги легитимираат овие капиталистички институции специјализирани за морално перење, покровители, филантропи, пријатели на уметноста. Тука се потенцираат симболичните измамници кои работат на ширење на идејата дека капитализмот не е толку лош како што велат тие, дека тој се занимава со други работи, дека е повисок од едноставниот проток на готовина, и дека сè на сè би биле многу лошо советувани да го собориме. Следствено на ова, како логична последица не може да биде експлицитно вербализирана – односно дека заработувачката ќе остане заработувачка. Дека, во тоа време, во секторот за плати, тоа беше масакрирање со одмазда (вклучувајќи ги и во луксузните групи кои не се горенаведените кои се справуваат со моторната пила), очигледно е за жалење – но дрвјата, сè уште! „Музеите и темелите на современата уметност станаа двогледи преку кои е можно да се погоди нашата иднина“, смета Кокија⁹. Барем работите се јасни: со вметнување на темелите на современата уметност, поканети сме да ја разгледаме „нашата иднина“ со „близнаците“ на Картие, Гучи и г. Бернард Арно. И токму со овие видови на оптичари Кокија верува дека може да ги спаси „дрвјата“ кои му се драги. Постојат степени на политичко одвлекување на вниманието што интелектуалците ги остава вчудоневидени.

Ако поради тоа, за да се изразуваме во големи зборови, ќе треба да формулираме политичка етика на борбите или соживотот на борбите, нејзиниот прв принцип ќе биде да не се прави ништо во нејзината борба што може да им наштети на другите борби. Да започнеме со едноставно воздржување од нивно осудување – како непотребно одвлекување на вниманието. Исто така, да се помине низ места, каде поддржувачи или „сојузници“, дури и ако се сретнат, дури и инструменталисти, што објективно им наштетуваат на другите борби. На пример: ние нема да го следиме излегувањето на еврото со расистите на Националниот митинг (кога тие го бркаа …) или „суверените од двете страни“; никој не се обврзува да ги спаси луѓето од работничката класа преку „националната револуција“; Марксистичките активнисти не се извадени на суд заради расизам само поради тоа што тие претпочитаат класна борба, итн.

За возврат, оставаме некои шанси за мали чуда, како што се, на пример, движењето Lesbians and Gays Support the Miners („Лезбејките и хомосексуалците ги поддржуваат рударите“) за време на штрајковите во 1984 година во Обединетото Кралство¹⁰ (или, од неодамна, акциите на колективните „Du pain et des roses“ за поддршка на вработените во рафинеријата „Total de Grandpuits“ за време на демонстрациите „МАР за сите¹¹“). Или, во некој друг жанр, позачудувачки, ова зближување, во 1968 година, на Young Patriots, група на сиромашни белци вработени во Чикаго, штиклирајќи ги скоро сите полиња на white trash (кантри музика, оружје, конфедеративни знамиња)… со Black Panthers¹², чијишто водач во Илиноис реши да обрне помалку внимание на нивните токи со вкрстени пиштоли отколку на нивната конкретна програма за дејствување, видоа дека во реалноста сè е направено за сојуз на антирасистички борби и антикапиталисти, од кои е родена неверојатна, но многу реална Rainbow Coalition. Идејата е дека на крајот овие „чудесни“ помирувања стануваат малку пообични.

Преведено од: Павлина Димовска

^{Фусноти:}

1. ^{Тука се упатува на теза, чијашто демонстрација е предложена во книгата од која е извлечен овој текст.}
2.  ^{Цитат од Paul Heideman, « Class rules everything around me », Jacobin, 3 мај 2019 година.}
3.  ^{Cinzia Arruzza, Tithi Bhattacharya et Nancy Fraser, Féminisme pour les 99 %. Un manifeste, La Découverte, coll. « Cahiers libres », Париз, 2019 година.}
4.  ^{„Раснизиран“ не означува одредено потекло или боја на кожа, туку одредена (доминирана) позиција во општествениот однос: социјалниот однос на расата.}
5.  ^{Nous les arbres, Фондација Картие, Париз, 12 јули 2019 година – 5 јануари 2020 година.}
6.  ^{Emanuele Coccia, « Les arbres disent “nous” », AOC, 1 октомври 2019 година, https://aoc.media}
7.  ^{Élise, « À quel monde nous lions-nous ? », Trou noir, 28 décembre 2020, http://trounoir.org}
8.  ^Ibid
9.  ^{Emanuele Coccia, « Les arbres disent “nous” », art. cit.}
10.  ^{Kate Kellaway, « When miners and gay activists united : the real story of the film Pride », The Guardian, Лондон, 31 август 2014 година.}
11.  ^{Медицински асистирана репродукција.}
12.  ^{Michael McCanne, « The Panthers and the Patriots », Jacobin, 19 мај 2017 година.}